مورد استفاده
در تشخیص تومورهای پستان و هیپوفیز ارزش تشخیص دارد.
نام روش اندازه گیری
ECL
نام های مشابه
پرولاکتین
نوع نمونه
سرم-پلاسما
حجم نمونه
100 میکرولیتر
کمترین حجم نمونه
50 میکرولیتر
نگهداری نمونه
درصورت عدم امکان اجرای فوری آزمایش میتوان در یخچال °8-2 تا 14 روز و یا در فریزر 20- تا 6 ماه نگه داشت.
حمل و نقل نمونه
در 8 -2 c˚ یا 20- c˚
نیازهای همراه نمونه
نوع نمونه روی ظرف نمونه و برگه درخواست حتماً قید شود.
اطلاعات لازم از بیمار
هورمون
معیار رد نمونه
نمونه فقط یکبار ذوب و فریز شود. اگر نمونه در لوله ژلدار نگه داشته میشود فقط h24در °8-2 قابل نگهدار است
آمادگی لازم قبل از نمونه گیری
زمان نمونهبرداری از اهمیت خاص برخوردار است. پس از شیردهی و یا هر موردی که سبب استرس شود مانند ورزش(تحرک بالا) هیجانات روحی و امثال آن نباید نمونه برداری شود. آرامش جسمی و روحی بیمار در کسب نتیجه صحیح تأثیر بسزائی دارد.
اطلاعات بالینی
پرولاکتین یکی از هورمونهای مترشحه از هیپوفیز قدامی است که بهطور غیریکنواخت در خون ترشح میگردد. این هورمون از 198 اسید امینه تشکیل شده و وزن مولکولی آن به به Kd23 میرسد، به 3 شکل متفاوت ترشح میگردد: فرم مونومریک یا کوچک و فعال، که 80% کل مقدار سرمی را شامل میشود، فرم دایمویک یا بزرگ غیرفعال که 20-5% میشود و فرم نترام یا خیلی بزرگ و کم فعال که 5-5/0% را شامل میشود.
غده هدف پستان است که تحتتأثیر هورمون افزایش و تمایز سلول رخ میدهد.
مقادیر بالای هورمون اثر مهاری بر ساخت استروئیدهای تخمدان و نیزمهار ساخت و ترشح گونادوتروپینهای هیپوفیزی دارد. در طول حاملگی غلظت آن تحتتأثیر استروژن و پروژسترون افزایش مییابد .و باعث ترشح شیر پس از زایمان میگردد.
هیپرپرولاکستیمی یا افزایش غلظت پرولاکتین خون عامل اصلی اختلالات نازائی است.لذا اندازهگیری آن در تشخیص سیکلهای غیرتخمدانی (بدون فعالیت تخمدان)، آمنوره یا قطع قاعدگی ترشح غیرعادی شیر، بزرگی پستان در مردان و عدم وجود اسپرم در مردان است.
مقادیر مرجع
ng/ml 2/15- 04/4 مردان
ng/ml 3/23 – 79/4 زنان
تفسیر
موارد کاهش:
افزایش سن و آتروفی غده هیپوفیز قدامی، مصرف برخی داروها
موارد افزایش:
تومورهای خوش خیم و بدخیم هیپوفیز قدامی، بارداری و زایمان، شیردهی طولانی.
احتیاط ها
در بررسی چند دارو شامل دی بنرودیازمینها، فنوتیازین، هورمون TRH (محرکه ترشح TSH) و استروژن افزایش ترشح و افزایش در نتیجه آزمایش دیده شد. برعکس، دوپامین وال دوپا، مشتقات ارگوتامین سبب مهار آزادسازی پرولاکتین میشوند.
یکی از عوامل مشکوک به ایجاد اختلال در غدد داخلی و بارداری فرم غیرفعال یا ماکروپرولاکتین است. در بررسی روشهای اندازهگیری پرولاکتین روشهای ایمونواسی از اختصاصیت خوب برخوردارند و حصول نتایج قابل تفسیر به متد بهکاررفته بستگی دارد. لذا روش الکتروکمّی لومینسانس از اعتماد بالایی برخوردار است.
منابع بالینی
بروشور پرولاکتین ذکر شده در فوق و بروشورهای کنترل و کالیبراتورهای مورد کاربرد، راهنمای فارسی یا انگلیسی دستگاه کوباس .
روز و زمان انجام آزمایش
هر روز