مورد استفاده
اين تست برای کمک به تشخیص سندرم کوشینگ (با علائم چاقی، لاغری عضلانی و ضعف ماهیچه ای) یا بیماری آدیسون (با علائم ضعف، خستگی، افزایش پيگمانتاسيون در میان دیگران)؛ يا وقتی که پزشک مشکوک به تولید بیش از حد یا کمبود کورتیزول است، درخواست مي شود.
نام روش اندازه گیری
ECL
نام های مشابه
کورتیزول
نوع نمونه
سرم یا پلاسمای هپارینه یا EDTA، ادرار رندم( ترجیحاً صبحگاهی) یا 24 ساعته"
حجم نمونه
"ادرار 10 میلی لیتر ، سایر نمونه ها 300 میکرولیتر"
کمترین حجم نمونه
" ادرار 5 میلی لیتر ، سایر نمونه ها 70 میکرولیتر"
نگهداری نمونه
ذخیره سازی نمونه در دمای 2-8°c به مدت7 روز
ذخیره سازی نمونه در دمای -20°c جهت نگهداری بیش از 7 روز
حمل و نقل نمونه
در 8 -2 c˚ یا 20- c˚
نیازهای همراه نمونه
نوع نمونه روی ظرف نمونه و برگه درخواست حتماً قید شود.
اطلاعات لازم از بیمار
بیماری کوشینک- بیماری آدیسون-بیماری های غده آدرنال
معیار رد نمونه
نمونه نباید همولیز ، لیپمیک و یا ایکتریک باشد.
نمونه باید شفاف و فاقد هر گونه Clot و یا رشته های فیبرین باشد
آمادگی لازم قبل از نمونه گیری
اجتناب از استرس و مصرف spironolacton و quinacrine.
آزمایش خون کورتیزول ممکن است در حدود ساعت 8 صبح گرفته شود، زمانی که کورتیزول باید در اوج خود باشد، و دوباره در حدود 4 بعد از ظهر،وقتی
که سطح باید کاهش یابد. گاهی اوقات یک نمونه استراحت در اواخر شب، زمانی که باید در کمترین غلظت خود در خون باشد (در حدود نیمه شب)گرفته مي شود. گرفتن بیش از یک نمونه، اجازه می دهد تا پزشک الگوی روزانه ترشح کورتیزول را ارزيابي كند. يك نمونه در صبح ممکن است برای تشخیص کاهش غلظت کورتیزول کافی باشد.
اطلاعات بالینی
کورتیزول هورمونی است که توسط غدد آدرنال تولید می شود. تولید و ترشح کورتیزول توسطACTH، هورمون تولید شده توسط غده هیپوفیز، تحریک مي شود. کورتیزول به شکستن پروتئین، گلوکز و لیپیدها، حفظ فشار خون و تنظیم سیستم ایمنی بدن کمک می کند.گرما، سرما، عفونت، تروما، استرس،ورزش، چاقی و بیماری های ناتوان کننده، می توانند غلظت کورتیزول را تحت تأثیر قرار دهند. هورمون با يك الگوی روزانه، افزایش در صبح زود،رسيدن به اوج حدود 8 صبح، و کاهش در غروب ترشح مي شود. آزمایش هاي خون و ادرار کورتیزول، برای کمک به تشخیص سندرم کوشینگ و بیماری آدیسون، دواختلال جدی آدرنال به كار مي روند.برخی از پزشکان، از کورتیزول بزاق برای تشخیص سندرم کوشینگ و همچنین براي ارزيابي اختلالات احتمالي مرتبط با استرس استفاده مي كنند. تست هاي ادرار و بزاق اغلب برای ارزیابی تولید کورتیزول بیش از حد، مورد استفاده قرار مي گيرند.
مقادیر مرجع
6.2-19.4
واحد:µg/dL
احتیاط ها
بارداری، استرس جسمی و عاطفي، پرکاری تیروئید یا چاقی و بیماری میتوانند سطوح کورتیزول را افزایش دهند. در بزرگسالان، سطح کورتیزول کمی بالاتر از کودکان می باشد.
کم کاری تیروئید ممکن است سطح کورتیزول را کاهش دهد.
گاهی اوقات ادرار برای کورتیزول آزمایش مي شود، كه معمولا نیاز به جمع آوری ادرار 24 ساعته دارد، اما گاهی اوقات ممکن است بر روی نمونه ادرار
جمع آوری شده در صبح كار شود. نمونه ادرار 24 ساعته ممکن است برای اندازه گیری میزان کورتیزول آزاد (نه پروتئین متصل) درخواست شود. این نمونه،مقدار تام کورتیزول غيرمتصل ترشح شده در ادرار را نشان می دهد، اما امكان ارزیابی تغییرات در ترشح کورتیزول را به پزشک نمی دهد.تست کورتیزول بزاق می تواند انجام شود. اگر چه نمونه گیری، استرس كمتري نسبت به خونگيري دارد، نیاز به مراقبت ویژه در تهيه نمونه دارد. اغلب،نمونه بین 11 شب و نیمه شب، هنگامی کهکورتیزول به طور طبيعي در پایین ترین سطح خود قرار دارد، برای کمک به تشخیص سندرمکوشینگ جمع آوریمي شود.
تعدادی از داروها، به ويژه قرص های جلوگيري از بارداري، هیدروکورتیزون (شکل مصنوعی کورتیزول).
روز و زمان انجام آزمایش
هر روز